Op zoek naar verbinding
Filmrecensie ‘Detachment’
Invalkracht en leraar literatuur Henry Barthes is de ideale docent. Zelfs de brutaalste leerling is als was in zijn handen. Maar Barthes, een uitstekende rol van Adrien Brody, draagt een geheim met zich mee.
In flashbacks ziet de kijker Barthes als jongetje die hulpeloos toekijkt hoe zijn moeder in gevecht is met het leven. Hierdoor ontwikkelt Barthes een groot inlevingsvermogen maar tegelijkertijd is hij niet in staat zich te binden. Niet voor niets kiest hij voor een zwervend bestaan. Zijn fragmentarisch bestaan wordt prachtig verbeeld in de film. De film is een bombardement van verhaallijnen, flashbacks, en vooruitwijzingen zonder dat de eenheid ook maar even verloren gaat en dat is een prestatie op zich. Af en toe trilt en schokt de camera, de beelden zoomen in op een lege gang, een verlaten schoolgebouw en geven de kijker het gevoel dat hij deel uitmaakt van de film.
Betekenisvolle gebeurtenissen worden aangekondigd door een onzichtbare hand die razendsnel rake tekeningen op een schoolbord schetst. Dit geeft de film speelsheid en spanning. Zoals Barthes zijn leerlingen door middel van zijn literatuurlessen uitdaagt om zelf na te denken in plaats van zich te laten dicteren door een cultuur waarin meisjes zich als slet moeten gedragen, waarin schoonheid gemaakt is van plastische chirurgie, zo doet deze film dat ook. En daarmee wijkt Detachment af van de gemiddelde Hollywoodfilm waarin liefde en seks op één hoop wordt gegooid en waarin trouw een onbekend fenomeen is.
Ontroerend is de scene waarin Barthes getuige is van een minderjarige prostituee die een klant afwerkt in de bus, waarna Barthes als volwassen kerel huilt. Zonder enige seksuele bedoelingen zal hij zich later over haar ontfermen en haar zelfs in huis nemen. En daarmee komt er een begin van herstel. Alsof hij wil geven wat hij zijn moeder niet kon geven en alsof er eindelijk weer ruimte komt voor verbinding met anderen.
Detachment, drama met Adrien Brody en Cristina Hendricks. Regie: Tony Kaye. 100 min.
Grof taalgebruik, 12+, geweld en paar seksueel getinte beelden, geen seksscenes.
★★★★