Manchester by the sea
Filmrecensie ‘Manchester by the sea’
Je maakt een stomme fout met hartverscheurende gevolgen. Dit overkomt Lee Chandler in de film Manchester by the sea.
Deze magistrale film opent met een kleine scene van een vissersboot waarop hoofdpersoon Lee met zijn neefje aan het dollen is. ‘Als je naar een ver eiland zou vertrekken wie zou je dan meenemen, je vader (Lee’s broer) of mij?’ zo vraagt Lee. Er wordt gelachen en er is harmonie. Het leven in dit stadje aan de zee is zo gek nog niet. Maar de kerkmuziek die gelijk aan het begin van de film op de achtergrond klinkt, bereiden de kijker al voor op een drama dat heel langzaam tot de kijker doordringt. Mooie stemmen galmen over het water, alsof je engelen hoort zingen.
Na de bootscene zijn we ineens een aantal jaren verder. Lee is kennelijk verhuisd naar een andere stad waar hij nog steeds hetzelfde werk doet als eerst: andermans problemen oplossen. Verstopte wc’s, lekkende kranen. Elke dag eindigt met het gooien van afval in de container op het terrein en elke morgen moet hij eerst het pad vrijmaken van versgevallen sneeuw voor hij vooruit kan. Een ontzettend rake typering van Lee’s leven nu. Als kijker vraag je je af waarom hij zo stuurs is, geen contact maakt met anderen of juist door het lint gaat en bij vechtpartijen betrokken raakt. Even denk je dat hij autistisch is maar in flashbacks
zien we Lee die gelukkig getrouwd is met Inra, (een geweldige rol van Michelle Williams). Samen hebben ze drie schatten van kinderen. De Lee van nu en de Lee van toen lijken wel twee verschillende personen. Wat heeft hem zo van zijn stuk gebracht en waar zijn zijn vrouw en kinderen opeens gebleven?
Een raadsel dat de kijker lang gevangenhoudt.
En dan overlijdt Lee’s broer. Hij was eigenaar van een vissersboot en Lee wordt teruggeroepen om allerlei zaken in Manchester by the sea af te handelen. Zijn kleine neefje is intussen een lange onhandige puber geworden. Lee probeert zijn neef op te vangen maar de dood van zijn broer lijkt hem verder niet te raken.
Dan krijgt Lee bij de notaris tot zijn ontsteltenis te horen dat zijn broer hem tot voogd gemaakt heeft. Iets wat Lee niet kan. Hij kan en hij zal nooit meer in Manchester kunnen wonen. Maar waarom niet? De kijker heeft nog steeds geen idee totdat we in een flashback zien wat er gebeurd is en de kijker opeens alles begrijpt. Een afschuwelijk lot dat Lee’s leven en dat van zijn vrouw tot op het bot vernietigt. Lee draagt een last die niemand dragen kan en zijn vrouw ook niet. Hun huwelijk stort in en helemaal alleen moeten ze verder.
Nu begrijp je waarom zijn broer die wist dat hij niet lang meer te leven had in zijn testament gezegd heeft dat juist Lee voor zijn zoon moet zorgen. Hij probeert Lee door zijn dood heen weer terug te brengen naar Manchester in de hoop dat het weer goed komt voor Lee.
Op een dag loopt Lee zijn ex, Randi, tegen het lijf. Inmiddels heeft zij weer een vriend en een baby. De conversatie die dan volgt is misschien wel de ontroerendste scene die ik ooit heb gezien. Randi probeert hem duidelijk te maken dat ze vreselijke dingen tegen hem gezegd heeft en Lee probeert te zeggen dat ze gelijk heeft, Randi moet steeds harder huilen en ze praten door elkaar en het is een gesprek zoals het precies in de werkelijkheid zou kunnen gaan, maar wat treft als een mokerslag is de leegte in Lee. Zijn woorden die zeggen wat hij al die tijd leefde: er is niets meer. Niets meer dan alleen drie foto’s achter glas die bij elke verhuizing zorgvuldig in een zachte doek gewikkeld worden. Meer nog raakt Randi’s houding. Dat zij hem kan vergeven voor wat hij per ongeluk heeft gedaan. Te leven met een gebrokenheid voor altijd en dat er dan toch nog splintertjes van genade, hoop en liefde zijn. In de allerdiepste duisternis en ellende gaat opeens de hemel open. Dat is wat er gebeurt.
Die ene ontmoeting, die woorden, luiden een omkeer in. Lee verandert en we zien hoe Lee’s neef hem met zijn puberstreken en zijn pijn zachtjes weer het leven intrekt. En de kijker hoopt en bid dat Lee toch ooit weer ziet dat er meer is dan niets.
Drama met Casey Affleck, Lucas Hedges en Michelle Williams. Regie: Kenneth Lonergan. 137 min.