Leven met een groot geheim

“Ik was zo gefocust op mijn droom dat het me niet uitmaakte wat ik ervoor moest opgeven”

‘Ik ben in Polen geboren. Ik denk dat mijn moeder niet wist hoe ze mij op moest voeden. Mijn vader was niet in beeld. Wel kwamen er verschillende mannen over de vloer.’ Tegenover mij zit Myrna, een vrouw van 48 jaar. Open gezicht, lieve glimlach. Het verhaal dat ze vertelt, raakt me. Zo weinig liefde, zoveel verraad en leugens. Maar ook zoveel liefde voor je kind dat je jezelf letterlijk weggeeft.

Het is thuis niet veilig voor Myrna en vanaf heel jong zoekt ze een manier om weg te gaan. Dan krijgt ze een vriendje. Ze raakt zwanger van hem en op haar zestiende wordt ze moeder van een zoon: Alex. Myrna is gek op hem, maar ze is weer terug bij af. Haar vriend slaat haar en is onbetrouwbaar. Myrna vlucht en komt met haar zoontje in een kamer van amper 3 bij 4 meter terecht. Ze maakt lange dagen als serveerster in een café maar dit betekent dat Alex van maandag tot en met vrijdag in de opvang verblijft. Alleen in het weekend zijn ze samen. Myrna mist haar zoon en heeft maar een droom: een huisje kopen voor haar en haar zoon zodat ze altijd samen zijn. Dat zal haar echter nooit lukken met het geld dat ze nu overhoudt: 27 eur per week.

VERKOCHT
Dan krijgt ze een ‘vriendin’ die haar vertelt hoe ze goed geld kan verdienen. Een baan als serveerster in Duitsland. Myrna brengt Alex naar haar schoonzus en vertrekt naar Duitsland. Achteraf vertelt Myrna: ‘Ik was een makkelijk slachtoffer voor haar. Ik was altijd opgegroeid in een dorp en had nooit iets met prostitutie te maken gehad. Toen ik in Duitsland aankwam, werd ik opgewacht door een man. Hij vertelde me dat hij alles voor me zou regelen. Later bleek dat mijn ‘vriendin’ me aan hem had verkocht. Hij was mijn pooier maar dat woord kende ik toen nog niet.

Samen met een ander meisje werden we al snel naar een club gebracht. Er was muziek en mannen en vrouwen stonden met elkaar te dansen en praten. Na een week dacht ik: er klopt iets niet, waarom komen al die mannen naar ons toe en willen ze met me naar bed?

GEEN UITWEG
Na twee weken vertelde mijn pooier dat hij al veel verlies had gemaakt en dat hij kosten had gemaakt om een vals paspoort voor me te regelen. Dat moest ik terug gaan betalen. Ik wilde weglopen maar ik had mijn paspoort niet en ik sprak geen woord Duits. Ik zag geen andere uitweg dan het werk te doen. Ik was zo ver weggezakt dat ik alles wilde doen om uit de problemen te komen. Ik was depressief, dronk en gebruikte drugs.’

Myrna werkt twee jaren om haar zogenaamde schulden af te betalen. Intussen stuurt ze geld naar haar schoonfamilie zodat ze goed voor haar zoon zorgen. Hij heeft gezondheidsproblemen en vertelt aan de telefoon vaak dat hij ziek is.

VERSTRIKT IN LEUGENS
Ze komt na twee jaar terug in Polen. Haar droom is nog even ver weg als daarvoor. Een Poolse kennis helpt haar om in Nederland in de prostitutie te gaan werken. Een groot deel van het verdiende geld gaat naar haar pooier in Polen en naar de schoonfamilie. In Nederland ziet ze dat er ook meiden zijn die geen pooier hebben. Ze verbreekt het contact met haar pooier als is ze doodsbang dat hij haar zoon iets aan zal doen.

Intussen wil Myrna maar al te graag haar zoon naar Nederland halen maar de schoonfamilie ligt dwars. Zij weten dat als ze Alex laten gaan, zij ook geen geld meer krijgen, ook niet voor zogenaamde ziektekosten.

Als ze Alex naar Nederland kan halen is hij inmiddels tien jaar. Myrna’s droom lijkt gedeeltelijk uitgekomen maar de jaren van afstand heeft heel wat kapotgemaakt. ‘We kenden elkaar eigenlijk niet. Alex wilde terug naar Polen en zag mij niet als zijn moeder. Zijn wantrouwen was groot want ik had steeds beloofd dat ik hem mee zou nemen, maar door alle tegenslagen duurde het tien jaar voordat het me lukte. Bovendien had mijn schoonfamilie hem geslagen en gedwongen te zeggen dat hij ziek was terwijl hij gezond was. Ik had nooit geleerd te praten en ik begon me schuldig te voelen over de dingen die ik fout had gedaan. Bovendien was mijn leven een grote leugen want niemand mocht weten dat ik in de prostitutie werkte en mijn zoon al helemaal niet.’

LEVEN MET EEN GROOT GEHEIM
Alex hoort als hij zestien is dat Myrna in de prostitutie zit. ‘Ik heb tegen hem gezegd: Ik leef met een groot geheim, ik ben geen goede moeder geweest, vergeef me.’

Myrna heeft niet gehuild toen ze vertelde over haar liefdeloze jeugd, over de vele keren dat ze bedrogen en mishandeld is, het werk dat ze moest doen, maar nu, nu ze vertelt over haar zoon, stromen tranen over haar wangen. ‘Hij zei: ‘mama, ik hou heel van jou. Ik vind jou lief.’ Toen ik dat hoorde, heb ik uren gehuild. Dat heeft alles voor mij veranderd. Opeens viel de schaamte weg. De belangrijkste persoon in mijn leven wist wat ik deed en toch hield hij van me. Door hem kan ik nu nog steeds doorgaan.’

BLIJ MET MIJN LEVEN
Myrna is nu 48. Ik zie geen bitterheid of haat in haar. Ze spreekt geen slecht woord over haar moeder, haar pooiers, de mensen die haar hebben uitgebuit. Haar zoon wil niets liever dan dat ze stopt met het werk, maar Myrna is bang dat ze het dan niet redt. Ze heeft een huis in Polen gekocht dat ze steeds verder inricht en ze is bezig met een opleiding voor secretaresse. ‘Ik heb geen last van mijn werk. Een klant betekent voor mij geld voor een nieuwe bank of tegels. Mijn zoon zegt tegen me: Het is niet normaal wat je doet. Dat weet ik wel maar ik geef dat nu nog niet toe. Anders kan ik dit werk niet doen. Vroeger liet ik me bepalen door hoe anderen mij zagen; als een prostituee. Je wordt als prostituee in een hokje gedwongen door anderen. Je bent een slet en dat zal altijd zo blijven. ‘Buitenmensen’ beseffen niet dat vrouwen zo altijd in de prostitutie zullen blijven. Door het stigma en de schaamte.

Misschien is er een reden dat mijn leven zo gelopen is. Ik ben blij met mijn leven. Alle ellende heeft me sterk gemaakt. Toen het zo zwaar was, wist ik dat God naast mij was en nog steeds. Ik geef niet snel op en ik weet dat het allemaal goed gaat komen.’